1908: Έξι μήνες στη Σμύρνη των Νεοτούρκων

Στα τέλη του 2021, προσπαθώντας να συλλέξω στατιστικά στοιχεία για τις πυρκαγιές που ξεσπούσαν κάθε χρόνο στη Σμύρνη, βάλθηκα ν’ αποδελτιώσω έναν αριθμό ελληνόγλωσσων σμυρναϊκών εντύπων του έτους 1908, μεταξύ των οποίων τις παραδοσιακές εφημερίδες «Αμάλθεια» και «Ημερησία», τον σοσιαλιστικό «Εργάτη» και το εικονογραφημένο περιοδικό «Κόσμος». Ο πλούτος και η ποικιλία των γεγονότων που έλαβαν χώρα στη Σμύρνη το δεύτερο εξάμηνο του έτους εκείνου, δηλαδή κατά τους πρώτους έξι μήνες μετά την Επανάσταση των Νεοτούρκων, μ’ εντυπωσίασαν και φύτεψαν στο μυαλό μου την ιδέα να εντρυφήσω κάποια στιγμή σε εκείνη την περίοδο.
Ένα χρόνο αργότερα, ο φίλος καθηγητής του Τμήματος Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του ΕΚΠΑ Hervé Georgelin με προσκάλεσε να συμμετάσχω σ’ ένα διεθνές συνέδριο που διοργάνωνε το τμήμα του σε συνεργασία με τη Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών. Μου έδωσε έτσι την ευκαιρία να θέσω σε εφαρμογή την ιδέα μου και να καταπιαστώ μ’ εκείνο το συνταρακτικό εξάμηνο στη Σμύρνη, ένα διάστημα μεγάλου ενθουσιασμού, συμφιλίωσης μεταξύ των εθνικών κοινοτήτων και άκρατης ελευθερίας, που δυστυχώς δεν συνεχίστηκε για πολύ. Δέχθηκα λοιπόν την πρόσκληση και υπέβαλα πρόταση για μια ομιλία με τίτλο «Η Σμύρνη το 1908», η οποία έγινε δεκτή. Εντέλει η εργασία μου, που μου πήρε 3 μήνες για να την ολοκληρώσω, βγήκε κάπως μεγαλύτερη απ’ ό,τι περίμενα, γύρω στις 180 σελίδες A4. Έτσι, η ομιλία που έκανα στις 11 Μαΐου 2023 ήταν μια περίληψη της πλήρους εργασίας μου, η οποία ελπίζω να εκδοθεί σύντομα σε βιβλίο.

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 11.5.2023

Η ομιλία μου (αγγλικά)

Σμύρνη, 6-10.12.2023

Η ομιλία μου (ελληνικά)